Diabetes komt vaker voor dan je misschien denkt: zo heeft in Noord-Holland 5,6% van de inwoners suikerziekte. Binnen de provincie zijn de verschillen opvallend: in Den Helder loopt het aandeel op tot 8%, terwijl dit in Bloemendaal juist aanzienlijk lager ligt (3,8%). Dit blijkt uit onderzoek van Independer op basis van gegevens van Zorginstituut Nederland en Vektis.

Het aantal diabetici in Nederland steeg in vier jaar tijd met 8,4%, wat neerkomt op ruim 84.000 extra patiënten. In Noord-Holland waren dit er ruim 11.000: een toename van 7,3%. De groei is ook terug te zien in de landelijke uitgaven voor medicatie: die steeg in dezelfde periode met bijna 200 miljoen euro.

Regionale uitschieters in aantal mensen met diabetes

In Noord-Holland heeft 5,6% van de inwoners diabetes. Dit is minder dan het landelijk gemiddelde van 6,1%. In Drenthe komt diabetes het vaakst voor (7,8%), gevolgd door Limburg (7,6%) en Groningen (7,2%). In Friesland en Utrecht ligt het aandeel juist het laagst (beide 5,4%).

Er zijn grote verschillen tussen de Noord-Hollandse gemeenten. Den Helder springt eruit: daar heeft maar liefst 8% van de inwoners suikerziekte. Dit zijn de vijf Noord-Hollandse gemeenten met naar verhouding de meeste inwoners met diabetes:

  1. Den Helder: 8% van de inwoners heeft diabetes

  2. Purmerend: 7,5% van de inwoners heeft diabetes

  3. Heemskerk: 6,9% van de inwoners heeft diabetes

  4. Zaanstad: 6,6% van de inwoners heeft diabetes

  5. Beverwijk: 6,5% van de inwoners heeft diabetes

In Bloemendaal ligt van alle Noord-Hollandse gemeenten het percentage diabetici juist het laagst: 3,8% van de inwoners lijdt aan deze ziekte.

Grootste stijging in Hollands Kroon

Van 2019 tot 2023 zijn er in Noord-Holland meer mensen met diabetes bij gekomen: het aantal steeg met 7,3%. Vooral in Hollands Kroon nam het aantal diabetici fors toe, namelijk met 19%. In deze vijf Noord-Hollandse gemeenten was de stijging het sterkst:

  1. Hollands Kroon: toename van 19%

  2. Dijk en Waard: toename van 17,4%

  3. Heiloo: toename van 15,4%

  4. Texel en Oostzaan: toename van 14,4%

  5. Diemen: toename van 14,3%

In Altena (-10,3%), Aalsmeer (-5,8%), Ouder-Amstel (-1,7%) en Heemstede (-0,4%) daalde het aantal diabetici juist.

Uitgaven aan medicatie diabetes type 2 meer dan verdrievoudigd

De stijging van het aantal diabetici in Nederland is duidelijk terug te zien in de kosten voor diabetesmedicatie. De vergoeding die verzekeraars aan apotheken betaalden voor diabetesmedicatie steeg in de afgelopen vijf jaar met 76,6%, tot bijna 411 miljoen euro.

Vooral de medicatie voor diabetes type 2 zorgt voor deze toename. Het gaat om bloedglucoseverlagende middelen, exclusief insuline. In 2020 bedroegen de kosten hiervoor ruim 86 miljoen euro, terwijl dit in 2024 opliep tot bijna 287 miljoen euro: een stijging van 233%. Bijna de helft van die toename (zo’n 90 miljoen euro) wordt verklaard door de ruim 90.000 nieuwe gebruikers van semaglutide middelen, waaronder Ozempic.

Voor mensen met diabetes type 1 ziet het beeld er heel anders uit. Zij hebben insuline nodig, en de kosten hiervan zijn over het algemeen juist gedaald. Tussen 2020 en 2024 nam de totale vergoeding voor alle soorten insuline gemiddeld met 15,4% af.

“Als je diabetes type 2 hebt, hoef je meestal geen insuline te spuiten en gebruik je in eerste instantie alleen medicijnen. Die worden vergoed, maar gaan wel ten koste van je eigen risico. In sommige gevallen betaal je daarnaast ook een eigen bijdrage voor je medicatie, al verschilt dat per verzekeraar. Let daarom goed op de voorwaarden wanneer je zorgverzekeringen vergelijkt of een nieuwe polis afsluit”, aldus Youri van der Avoird, zorgexpert bij Independer.